Ik zie tieners lopen op het schoolplein, de wereld gaat aan mij voorbij. Ik zit op de 1e etage van mijn huis en ik kijk uit mijn slaapkamerraam. Ik kijk uit op een prachtig natuurgebied, net buiten de stad, de perenbomen staan volop in de bloei. Ik zie ook een grote school, een middelbare school voor Havo/Atheneum. Wat houdt deze jongeren bezig die ik nu zie lopen, vraag ik mij af. Ik zie een lange jongen, hij draagt een blauwe spijkerbroek en zwarte jas met rode capuchon, op zijn rug een zwarte rugtas. Zijn rugtas is mogelijk te zwaar voor hem, hij loopt wat gebogen. Hij loopt in een rap tempo, bijna snel-wandelend het plein over. Wat zal er in zijn hoofd omgaan. Wat zal hem bezighouden?
Ik krijg de afgelopen jaren veel échte verhalen mee van coachees. Wat er écht speelt, onder de oppervlakte. Onder deze zwarte jas en blauwe spijkerbroek. Wat er éigenlijk voor emoties in zijn zware rugtas zitten verstopt. Wat mensen van binnen doormaken zie je niet aan de buitenkant, al kun je al wel heel veel zien aan iemand zijn houding. Hoe loopt deze persoon? Hoe is de houding van deze persoon? Hoe is zijn/haar lichaamstaal? Zijn/haar woorden zeggen ‘Ja het gaat goed hoor’, maar je ziet aan alles dat er meer is. Zoals deze jongen, die voorovergebogen loopt over het schoolplein, in een razend tempo, net alsof hij hier niet wil of mag zijn.
Aanpassingsgedrag
Als je een beetje hoog-sensitieve trekjes hebt, net als ik, kan het zijn dat je jezelf hebt aangeleerd om te gaan invullen voor de ander. Je merkte en voelde als kind van alles, maar je kon je vinger er niet op leggen. Het enige waar je invloed op had, was je eigen gedrag. Wat kan ik veranderen, zodat deze persoon zich minder angstig/boos/verdrietig voelt?
En dit is waar jouw aanpassingsgedrag mogelijk begon.
Nu als volwassene weet je dat je er alleen achter kunt komen wat er speelt als je het vraagt. ‘Wat maakt dat je je zo snel beweegt over dit schoolplein?’ Wellicht wil deze jongen wel snel bij zijn les aankomen, en is er helemaal niks aan de hand; óf is het omdat het schoolplein geen veilige plek voor hem is? We weten het pas als we een écht gesprek aangaan. Als we écht vragen wat maakt dat iemand doet zoals hij doet.
Maar hoe vaak geeft men niet aan, als je vraagt hoe het met ze gaat: ‘Ja gaat goed hoor’. Maar jij ziet meer, je ziet dat de ander pijn of verdriet, of angst of frustratie heeft. Echter, de ander laat je niet toe.
Je wilt weten wat voor emotie er speelt, omdat je onbewust als sensitief mens weet en ervaart, dat wanneer iemand éven bij de kern is van zijn/haar emotie, er weer ruimte voor deze persoon ontstaat. Jij hebt helemaal geen interesse in koetjes en kalfjes verhalen. Je wilt gewoon even bij de kern van de ander zijn, zodat hij/zij écht contact maakt met jou én daarmee met zichzelf. Want, wanneer datgeen is gevoeld, kan het losgelaten worden.
Emoties
Ik heb eens van een lichaamsgericht traumatherapeut geleerd dat een emotie na 90 seconde in intensiteit verandert, het zwakt af en de piek wordt minder. Het doorvoelen van een emotie duurt dus 90 seconde, en gaat vervolgens weer weg. Is dat iets om bang voor te zijn? Nee. 90 seconde iets voelen en doorvoelen, is prima. Dit kan ons lijf prima aan.
“Het doorvoelen van een emotie duur 90 seconde en gaat vervolgens weer weg.”
Waar wij bang voor zijn is dat we het vasthouden, dat het onze identiteit gaat worden. Waar wij bang voor zijn, is als we dit uiten en laten zien, dat we bestempeld worden door de ander (of door onszelf) als: ‘Jij bent een boos persoon’, of ‘Jij zit écht in de knoop, omdat je zo veel verdriet voelt’ of ‘Jij bent écht gevoelig’. Hoe vaak zie je niet dat een persoon zich schaamt voor zijn/haar emoties? Ik zie het dagelijks in onze coaching.
Maar jij bent geen boos persoon als je 90 seconden een emotie voelt. Jij zit helemaal niet emotioneel in de knoop als je éven jouw verdriet laat zien aan de ander. Jij bent geen emotioneel wrak als je je emoties even uit.
Jij wordt daar juist een ‘schoner persoon’ van. Emotioneel schoner. Aangezien jouw emoties niet weggestopt worden in een emmer, en 1x in de zoveel tijd deze emmer énorm moet overlopen.
Wegstoppen
Dit, over laten lopen van jouw emmer, gebeurt vaak op momenten dat het jou niet uit komt. Dan komen ze in alle heftigheid naar boven op momenten van stress bij je collega, je baas, partner of misschien zelfs je kinderen. Deze krijgen dan één keer in de zoveel tijd een enorme dosis emoties over zich heen wat jij keurig hebt lopen vullen in jouw emmer. Dit zijn de emoties die zijn weggestopt gedurende de dag, of een week, of zelfs een maand. Waar de ander waarschijnlijk helemaal niet eens bij aanwezig was, of geen invloed op had. Dus jij weet ook, de ander overladen met deze emoties is niet fair. Dit is niet eerlijk tegenover die mensen die daar geen invloed op hadden.
En ja, achteraf heb je spijt. Als haar op je hoofd. Deze emoties waren niet voor deze persoon bedoelt.
Voelen en doorvoelen
Hoe lekker zou het zijn als jij gedurende de dag juist leert om jouw emmer te legen? Of nog beter, helemaal geen schepjes emoties in jouw emmer gooit. Maar 90 seconden blijven bij jouw emotie, en te doorvoelen, om vervolgens weer los te laten.
Wanneer jij je aan gaat leren emoties te voelen én te doorvoelen, kom je veel dichter bij jezelf. Bij hoe het écht met jou gaat. Dat wanneer iemand vraagt hoe het met je is, je jezelf niet hoeft te verzanden in verhalen over frustratie of die ‘mooi weer praatjes’. Maar écht aangeven wat het met je doet. ‘Ik voel mij op dit moment Angstig en Boos tegelijk.’ Ik ervaar ‘Negatieve emoties zoals verdriet’. Dat is hoe het nu even met mij gaat.
“Wanneer jij je aan gaat leren emoties te voelen én te doorvoelen, kom je veel dichter bij jezelf.”
Ik, waarschijnlijk jij ook, en wij als maatschappij al helemaal, hebben nog heel wat stappen te maken in het leren kennen en aanvaarden van onze emoties. Onze kinderen aan te leren hoe hier mee om te gaan, dat emoties oké zijn. Het is niet iets om bang voor te zijn. En hoe kunnen we dit onze kinderen leren, als wij dit zelf nog niet kunnen?
Nu is het aan ons, onze generatie, om onszelf en elkaar, en daarmee onze kinderen dit aan te leren: Wat zijn emoties? Wat voel ik op dit moment? Welke emotie hoort bij deze situatie? Welke emotie is van mij, en welke heb mogelijk ook overgenomen van de ander? Bewust 90 seconden voelen én doorvoelen. Geen schepjes emotie in onze emmer te gooien, geen verzwaring van onze spreekwoordelijke rugzak.
Lief mens, lieve (toekomstige) vader en moeder, leer om te voelen, 90 seconde per keer. Leer om geen emmer met je mee te dragen de hele dag.
Zodat wij vervolgens onze kinderen deze emotionele stabiliteit mee kunnen geven voor de rest van hun leven. Zodat wij vervolgens onze maatschappij aan leren dat je niet een ‘boos persoon bent’ of dat je niet ‘emotioneel in de war bent’ als je emoties uit, maar gewoon even 90 seconde boosheid of verdriet voelt.
En dit vervolgens weer:
Loslaten.
Francis Boetzkes is NOLOC erkend Loopbaancoach en werkzaam voor haar eigen praktijk Boetzkes Loopbaancoaching. In individuele 1-op-1 trajecten begeleidt ze jou in loopbaan- en persoonlijke ontwikkelingsvraagstukken.
Tags: